Opublikowane właśnie wyniki badań przeprowadzonych przez Łukasiewicz – Instytut Szkła i Ceramiki Materiałów Budowlanych, Odział w Krakowie dowodzą, że pasy z wełny mineralnej promowane jako tzw. „bariery ogniowe”, mogą stanowić krytyczny punkt ocieplenia, nie tylko w zakresie wpływu na trwałość, ale również na (wskazywane dotychczas jako zaleta tego rozwiązania) bezpieczeństwo pożarowe tak wykonanych ociepleń.

Celem przeprowadzonych w połowie 2020 roku na zlecenie Stowarzyszenia na Rzecz Systemów Ociepleń (SSO) badań, było obiektywne zweryfikowanie znaczenia i zasadności wykonywania układów ociepleń opartych na łączeniu styropianu i pasów z wełny na jednej elewacji. Rozwiązanie to było w ostatnim czasie promowane przez część środowiska, jako rzekomo wpływające na poprawę bezpieczeństwa pożarowego ociepleń.

Badania wykonano w Krakowskim Oddziale Instytutu Szkła i Ceramiki Materiałów Budowlanych według brytyjskiej normy BS 8414-1:2020, uznawanej za najbardziej rygorystyczną metodę oceny bezpieczeństwa pożarowego fasad.



Zbadano cztery układy ociepleń: jeden wykonany w systemie ETICS ze styropianem oraz trzy tzw. układy mieszane – ze styropianem i różnymi wariantami pasów z wełny, zastosowanymi zgodnie z wydanym w 2018 r. opracowaniem Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Pożarnictwa (SITP): Wytyczne projektowania. Ocieplenia elewacji budynków z uwagi na bezpieczeństwo pożarowe.

Mimo, iż wszystkie układy przeszły badania pozytywnie, w dwóch układach z wełną mineralną odnotowano zjawiska, które mogą wpływać na zasadność dalszego promowania takich rozwiązań jako wpływających na poprawę bezpieczeństwa pożarowego ociepleń:
• pas z wełny mineralnej, w strefie nadproża, który miał pełnić rolę „bariery ogniowej”, utrzymywał ogień na całej szerokości jeszcze przez pół godziny od ugaszenia stosu stanowiącego źródło ognia i wymagał ugaszenia w związku z koniecznością zakończenia obserwacji.
• w obszarze pasa z wełny mineralnej odnotowano bardzo wysokie temperatury, które nawet po 24 godzinach obniżyły się jedynie nieznacznie, wskazując na „prawdopodobne przejście wełny mineralnej w stan ciągłego tlenia”.

FOT. Ogień wydobywający się ze strefy pasa z wełny mineralnej po zakończeniu badania i ugaszeniu źródła ognia (Badania ICiMB); (źródło: PSPS)

Wnioski z badań ICIMB są zbieżne z wynikami pierwszych badań tego rozwiązania publikowanymi przez Instytut na początku 2020 r. Wskazywano w nich, że porównując wyniki obydwu przeprowadzonych badań (ETICS ze styropianem oraz układu ze styropianem i pasami z wełny) nie można stwierdzić korzyści z zastosowania pasów z wełny mineralnej o szerokości 20 cm w nadprożu. Zaobserwowane także wtedy zjawisko utrzymywania się ognia w obszarze pasa z wełny mineralnej w nadprożu, autorzy określili wówczas jako „efekt knota”.

W swoich publikacjach z badań tego rozwiązania Instytut zwracał również uwagę, że stosowanie takich rozwiązań może skutkować wadami, które widoczne są podczas użytkowania systemu ocieplenia, np.:
• spękaniami warstwy zbrojącej i tynkarskiej w związku z różną rozszerzalnością cieplną materiałów pod wpływem czynników zewnętrznych np. temperatury;
• przebarwieniami elewacji związanymi z różną nasiąkliwością materiałów izolacyjnych.


– Potwierdzenie braku korzyści ze stosowania pasów z wełny mineralnej w ociepleniach ze styropianu oraz wyartykułowanie przez ICiMB podnoszonych przez wielu ekspertów zastrzeżeń do trwałości tak wykonanych ociepleń, eksponuje de facto błędy i wady wprowadzających to rozwiązania na rynek „Wytycznych SITP” na które zwracaliśmy uwagę dokładanie dwa lata temu, wskazując, że wytyczne dotyczące projektowania i wykonawstwa ociepleń budynków powinny być wypracowywane w sposób obiektywny, rzetelny i kompleksowy, a w szczególności poprzedzone niezbędnymi badaniami – podsumowuje Kamil Kiejna – prezes zarządu PSPS.

PSPS zwraca również uwagę, że układy z tzw. „barierami ogniowymi” nie stanowią systemów ociepleń ETICS i aktualnie brak jest narzędzi umożliwiających wprowadzanie takich rozwiązań do obrotu.