Ogólny klimat koniunktury w przetwórstwie przemysłowym w listopadzie oceniany jest pozytywnie, podobnie jak w październiku i lepiej niż w analogicznym miesiącu ubiegłego roku. Odnotowywane ograniczenia bieżącego, a także prognozowanego na najbliższe miesiące portfela zamówień powodują, że produkcja utrzymuje się na poziomie z października. W nadchodzących miesiącach można oczekiwać niewielkiego spadku produkcji. Bieżąca i przyszła sytuacja finansowa są oceniane negatywnie, mimo niewielkich opóźnień w pozyskiwaniu należności od kontrahentów.

Oceny ogólnego klimatu koniunktury w budownictwie są w listopadzie negatywne, gorsze niż w październiku i w analogicznym miesiącu ostatnich pięciu lat. Spowodowane jest to większym spadkiem bieżącego i przyszłego portfela zamówień i produkcji budowlano-montażowej, a w konsekwencji pogorszeniem sytuacji finansowej badanych przedsiębiorstw.
Ogólny klimat koniunktury w handlu detalicznym jest w listopadzie oceniany negatywnie, podobnie jak w październiku i gorzej niż w analogicznym miesiącu ostatnich dwóch lat. Przedsiębiorcy sygnalizują spadek bieżącej sprzedaży, choć nieco mniejszy niż przed miesiącem. Odpowiednie prognozy są nadal pesymistyczne. Bieżąca i przyszła sytuacja finansowa jest oceniana negatywnie, gorzej niż przed miesiącem.
W listopadzie ze wszystkich badanych grup przedsiębiorstw usługowych1) koniunkturę oceniają pozytywnie jednostki z sekcji działalność finansowa i ubezpieczeniowa (najlepsze oceny w tej grupie jednostek, podobnie jak przed miesiącem, choć mniej korzystne niż w analogicznym miesiącu przed rokiem), informacja i komunikacja oraz opieka zdrowotna i pomoc społeczna. Najbardziej pesymistyczne oceny koniunktury, gorsze niż w październiku bieżącego i listopadzie ubiegłego roku zgłaszają jednostki z sekcji pozostała działalność usługowa. W porównaniu z listopadem ub.r. najbardziej znaczące pogorszenie ocen koniunktury sygnalizują jednostki z sekcji edukacja oraz – w mniejszym stopniu – z sekcji
działalność związana z kulturą, rozrywką i rekreacją.

1. Przetwórstwo przemysłowe

W listopadzie ogólny klimat koniunktury oceniany jest pozytywnie, podobnie jak w październiku (plus 1). W obu miesiącach poprawę koniunktury sygnalizuje 20% badanych przedsiębiorstw, jej pogorszenie – 19%. Pozostałe przedsiębiorstwa uznają, że ich sytuacja nie ulega zmianie.
Ograniczenia bieżącego (zarówno krajowego jak i zagranicznego) i przyszłego portfela zamówień, a także przyszłej produkcji powodują, że dyrektorzy przedsiębiorstw negatywnie oceniają zarówno bieżącą jak i przyszłą sytuację finansową. Na sytuację tę nie ma znaczącego wpływu poprawa możliwości terminowego ściągania należności od kontrahentów. W przedsiębiorstwach utrzymuje się nadmierny stan zapasów wyrobów gotowych. W najbliższych miesiącach należy oczekiwać dalszych zwolnień pracowników w skali zbliżonej do prognozowanej w październiku. Ceny wyrobów przemysłowych mogą nieznacznie wzrosnąć.
Sytuacja przedsiębiorstw poszczególnych klas wielkości 2) jest zróżnicowana.
Jednostki duże jako jedyne oceniają koniunkturę pozytywnie, chociaż nieco ostrożniej niż w październiku. Wpływa na to wolniejszy wzrost zarówno bieżącego jak i przyszłego portfela zamówień oraz produkcji. Zmniejszające się opóźnienia w ściąganiu należności od kontrahentów powodują, że przedsiębiorcy sygnalizują mniejsze niż w październiku trudności w bieżącym regulowaniu zobowiązań. Prognozy sytuacji finansowej są pozytywne, choć ostrożniejsze niż przed miesiącem. W najbliższych miesiącach należy
oczekiwać dalszych redukcji zatrudnienia. Przedsiębiorcy prognozują też wzrost cen produkowanych wyrobów.
Ogólny klimat koniunktury w jednostkach średnich oceniany jest nadal negatywnie, nieco gorzej niż w październiku. Wpływają na to gorsze niż przed miesiącem oceny bieżącego i przyszłego portfela zamówień oraz produkcji. Stan zapasów wyrobów gotowych uznawany jest przez przedsiębiorców za nadmierny. Mimo że dyrektorzy przedsiębiorstw nie odczuwają opóźnień w ściąganiu należności od kontrahentów,
bieżąca i przyszła sytuacja finansowa oceniana jest nadal negatywnie. Planowane są dalsze redukcje zatrudnienia na skalę większą niż prognozowano w październiku. Ceny wyrobów mogą być obniżane.

Najbardziej pesymistyczne oceny koniunktury są formułowane przez przedsiębiorstwa małe. Bieżący i przyszły portfel zamówień oraz produkcja są ograniczane w stopniu większym niż w jednostkach średnich. Powoduje to, że oceny bieżącej i przyszłej sytuacji finansowej jednostek małych są nadal negatywne, nieco gorsze od sygnalizowanych w październiku. Zapasy wyrobów kształtują się na poziomie nieco poniżej wystarczającego. Także i w tej grupie jednostek w najbliższych trzech miesiącach może wzrosnąć skala planowanych redukcji zatrudnienia. Spodziewany jest też dalszy spadek cen wyrobów gotowych.
Zróżnicowane oceny koniunktury zgłaszają też przedsiębiorcy prowadzący działalność w zakresie poszczególnych działów przetwórstwa przemysłowego.

Najbardziej negatywnie swoją koniunkturę oceniają producenci: odzieży (minus 24 – spadek o 6 punktów), metali (minus 23 – spadek o 6 punktów), maszyn i urządzeń (minus 17 – spadek o 2 punkty), pozostałego sprzętu transportowego (minus 14 – spadek o 2 punkty), skór i wyrobów ze skór (minus 11 – spadek o 5 punktów), wyrobów z pozostałych mineralnych surowców niemetalicznych (minus 9 – spadek o 1 punkt), wyrobów tekstylnych (minus 9 – spadek o 5 punktów), metalowych wyrobów gotowych (minus 7 – wartość nie ulega zmianie), wyrobów z drewna (minus 5 – wzrost o 2 punkty), a także prowadzący działalność w zakresie naprawy, konserwacji i instalowania maszyn i urządzeń (minus 10 – spadek o 1 punkt). Najbardziej korzystne oceny ogólnego klimatu koniunktury formułują producenci: wyrobów farmaceutycznych (plus 29 – wzrost o 7 punktów), papieru i wyrobów z papieru (plus 16 – spadek o 2 punkty), artykułów spożywczych, napojów i wyrobów tytoniowych (plus 14 – wzrost o 4 punkty), chemikaliów i wyrobów chemicznych (plus 12 – wzrost o 3 punkty).
Producenci artykułów spożywczych, napojów i wyrobów tytoniowych w listopadzie oceniają koniunkturę pozytywnie, lepiej niż przed miesiącem. Oceny bieżącego portfela zamówień i produkcji są lepsze niż w październiku. Odpowiednie prognozy są też korzystne, choć ostrożniejsze niż przed miesiącem. Stan zapasów wyrobów gotowych uznawany jest przez przedsiębiorców za zbliżony do wystarczającego.
Utrzymują się niewielkie trudności związane z terminowym ściąganiem należności od kontrahentów. Przedsiębiorcy sygnalizują nieznacznie mniejsze niż w październiku trudności w bieżącym i przyszłym regulowaniu zobowiązań finansowych. Planowane redukcje zatrudnienia mogą być nieco większe niż przewidywano w październiku. Ceny artykułów spożywczych, napojów i wyrobów tytoniowych mogą wzrosnąć w stopniu zbliżonym do prognozowanego przed miesiącem.
Producenci chemikaliów i wyrobów chemicznych oceniają koniunkturę pozytywnie, lepiej niż w październiku. Wpływają na to korzystne prognozy w zakresie portfela zamówień i produkcji. Odpowiednie oceny sytuacji bieżącej są niezadowalające.
Zapasy wyrobów gotowych pozostają na poziomie uznawanym za nadmierny. Mimo zmniejszających się opóźnień w ściąganiu należności, przedsiębiorcy sygnalizują niewielkie trudności w terminowym regulowaniu bieżących i przyszłych zobowiązań finansowych. Planowane redukcje zatrudnienia mogą być nieco mniejsze od prognozowanych w ubiegłym miesiącu. Ceny chemikaliów i wyrobów chemicznych mogą
wzrosnąć.
Producenci pojazdów samochodowych, przyczep i naczep oceniają koniunkturę pozytywnie, choć nieco gorzej niż przed miesiącem. Wpływają na to mniej korzystne niż w październiku oceny aktualnego i przyszłego portfela zamówień, a także bieżącej produkcji. Przyszła produkcja może być w niewielkim stopniu ograniczana. Utrzymujące się opóźnienia w ściąganiu należności od kontrahentów powodują, że zwiększają się trudności przedsiębiorców w regulowaniu zobowiązań finansowych. Przewidywania dotyczące sytuacji finansowej wskazują na możliwość jej dalszego pogorszenia. Nadal należy też oczekiwać w tej grupie przedsiębiorstw redukcji zatrudnienia, chociaż mogą być one nieco mniejsze od prognozowanych w październiku. Dyrektorzy przedsiębiorstw zamierzają obniżyć ceny pojazdów samochodowych, przyczep i naczep w skali nieco mniejszej niż przewidywano miesiąc wcześniej.

W listopadzie dyrektorzy firm produkujących wyroby tekstylne oceniają koniunkturę pesymistycznie, gorzej niż w ubiegłym miesiącu. Oceny zarówno bieżącego, jak i przyszłego portfela zamówień i produkcji są negatywne. Zapasy wyrobów gotowych nieznacznie przekraczają poziom uznawany za wystarczający. Przedsiębiorcy nie odczuwają wprawdzie opóźnień w ściąganiu należności od kontrahentów, ale ich sytuacja finansowa pogarsza się. Utrzymują się trudności w regulowaniu bieżących zobowiązań
finansowych. Odpowiednie prognozy są znacznie bardziej pesymistyczne od formułowanych przed miesiącem. Planowane ograniczanie zatrudnienia może być większe niż prognozowano w październiku. Na najbliższe trzy miesiące przedsiębiorcy przewidują dalszy spadek cen wyrobów tekstylnych. Producenci wyrobów z pozostałych mineralnych surowców niemetalicznych oceniają koniunkturę nieco bardziej negatywnie niż w ubiegłym miesiącu. Oceny portfela zamówień i produkcji oraz prognozy w tym zakresie są pesymistyczne, gorsze od zgłaszanych w październiku. Nieco zmniejsza się nadmierny poziom zapasów wyrobów gotowych. Przedsiębiorcy nie odczuwają opóźnień w ściąganiu należności od kontrahentów. Mimo to oceny dotyczące możliwości terminowego regulowania zobowiązań finansowych oraz prognozy w tym zakresie są negatywne, gorsze od formułowanych w październiku. Dyrektorzy planują redukcje zatrudnienia większe niż przewidywano w ubiegłym miesiącu. Spadek cen wyrobów z pozostałych mineralnych surowców niemetalicznych może być nieco większy od prognozowanego w październiku.
Producenci metali oceniają koniunkturę nadal negatywnie, gorzej niż w październiku. Wpływają na to znacznie bardziej pesymistyczne niż w ubiegłym miesiącu oceny bieżącego i przyszłego portfela zamówień oraz produkcji. Utrzymuje się nadmierny poziom zapasów wyrobów gotowych. Poprawiają się możliwości terminowego ściągania należności od kontrahentów. Mimo to zarówno bieżąca jak i przyszła sytuacja finansowa przedsiębiorstw oceniana jest nadal negatywnie. Przedsiębiorcy tego działu przemysłu
planują dalsze znaczące redukcje zatrudnienia. Możliwy jest znaczny spadek cen metali.

2. Budownictwo

W listopadzie ogólny klimat koniunktury w budownictwie kształtuje się na poziomie minus 11 (w październiku minus 8). Poprawę koniunktury sygnalizuje 15% przedsiębiorstw, a jej pogorszenie 26% (w październiku odpowiednio 15% i 23%).
Pozostałe przedsiębiorstwa uznają, że ich sytuacja nie ulega zmianie.
Przedsiębiorcy odnotowują dalszy spadek portfela zamówień i produkcji budowlano-montażowej. Przewidywania w tym zakresie na najbliższe trzy miesiące są również niekorzystne i gorsze niż w październiku. Spośród badanych przedsiębiorstw 16% planuje, że będzie prowadziło prace budowlano-montażowe za granicą (przed rokiem 22%). Dyrektorzy tych przedsiębiorstw obawiają się, że spadek portfela zamówień na roboty budowlano-montażowe na rynku zagranicznym może być nieco
większy od przewidywań z ubiegłego miesiąca.

Zarówno oceny bieżącej sytuacji finansowej przedsiębiorstw budowlano-montażowych jak i jej prognozy są niekorzystne, gorsze od sygnalizowanych w październiku. Utrzymują się trudności w terminowym ściąganiu płatności za wykonane roboty budowlano-montażowe. Planowane ograniczenie zatrudnienia może być większe od prognozowanego w ubiegłym miesiącu. Możliwy jest dalszy spadek cen realizacji robót budowlano-montażowych.

Sytuacja przedsiębiorstw budowlano-montażowych poszczególnych klas wielkości jest znacznie zróżnicowana. Najlepsza jest sytuacja przedsiębiorstw dużych, dla których wskaźnik ogólnego klimatu koniunktury jest pozytywny, lepszy niż przed miesiącem. Jednostki tej grupy odnotowują wzrost bieżącego i przyszłego portfela zamówień, na skalę nawet większą niż oczekiwano miesiąc wcześniej. Zwiększa się
również wielkość bieżącej produkcji budowlano-montażowej zrealizowanej w przedsiębiorstwach dużych. Prognozy w tym zakresie są też pozytywne. Mimo to, przedsiębiorstwa tej klasy nadal sygnalizują trudną sytuację finansową, spowodowaną między innymi rosnącymi opóźnieniami płatności dokonywanymi przez kontrahentów. W pozostałych klasach wielkości ogólny klimat koniunktury oceniany jest negatywnie i gorzej niż przed miesiącem, najgorzej w jednostkach małych (w tym mikro). Oceny portfela zamówień, produkcji i sytuacji finansowej zgłaszane przez jednostki małe i średnie są niekorzystne, gorsze od formułowanych w ubiegłym miesiącu. Odpowiednie prognozy na najbliższe miesiące są też negatywne i gorsze od zgłaszanych w październiku. Odsetek przedsiębiorstw nie odczuwających żadnych barier w prowadzeniu działalności budowlano-montażowej kształtuje się na poziomie 4,5% (4,9% w październiku br. i 5,4% w listopadzie 2008 r.). Największe trudności napotykane przez przedsiębiorstwa zgłaszające bariery związane są z konkurencją ze strony innych firm (62% badanych przedsiębiorstw w listopadzie, 64% w październiku br. wobec 51% w listopadzie 2008 r.), niedostatecznym popytem (47% w listopadzie, 45% w październiku br. wobec 25% w listopadzie 2008 r.), a także kosztami zatrudnienia (52% w listopadzie, 51% w październiku br. wobec 59% przed rokiem). W porównaniu z listopadem ubiegłego roku najbardziej wzrosło znaczenie barier związanych z niedostatecznym popytem oraz konkurencją ze strony innych firm, natomiast zmalało – bariery związanej z niedoborem wykwalifikowanych pracowników (z 45% do 20% przy 21% w październiku br.).
W listopadzie (podobnie jak w ubiegłym miesiącu) 14% przedsiębiorstw budowlano-montażowych ocenia swoje zdolności produkcyjne jako zbyt duże w stosunku do oczekiwanego w okresie najbliższych dwunastu miesięcy portfela zamówień, 77% jako wystarczające, a 9% jako zbyt małe. W porównaniu z listopadem 2008 r. zmniejsza się udział jednostek oceniających swe zdolności produkcyjne jako zbyt małe,
natomiast wzrasta – przedsiębiorstw, które oceniają je jako zbyt duże.
W porównaniu z listopadem ubiegłego roku przedsiębiorcy zgłaszają zmniejszenie wykorzystania mocy produkcyjnych z 86% do 78% w listopadzie i w październiku br.

3. Handel detaliczny

W listopadzie wskaźnik ogólnego klimatu koniunktury w handlu kształtuje się na poziomie minus 2 (podobnie jak w październiku). Poprawę koniunktury sygnalizuje 17% badanych przedsiębiorstw, natomiast jej pogorszenie – 19% (tak samo jak przed miesiącem). Pozostałe przedsiębiorstwa uznają, że ich sytuacja nie ulega zmianie.
W listopadzie odnotowuje się spadek bieżącej sprzedaży, choć nieco mniejszy niż przed miesiącem. Utrzymuje się nadmierny stan zapasów towarów. Zwiększają się trudności przy regulowaniu bieżących zobowiązań. Prognozy sprzedaży i sytuacji finansowej są nadal negatywne. W konsekwencji, ilość towarów zamawianych u dostawców może być ograniczana, na poziomie podobnym do prognozowanego w
październiku. Dyrektorzy planują zmniejszyć zatrudnienie w skali podobnej do przewidywanej przed miesiącem. Sygnalizowany wzrost bieżących i przyszłych cen towarów jest zbliżony do zgłaszanego przed miesiącem.
W poszczególnych klasach wielkości przedsiębiorstw sytuacja jest zróżnicowana. Przedsiębiorstwa małe (w tym mikro) oceniają koniunkturę gospodarczą negatywnie, natomiast średnie i duże – pozytywnie, podobnie jak przed miesiącem.
Najlepszą sytuację odnotowują firmy duże, sygnalizujące – jako jedyne – wzrost bieżącej i przyszłej sprzedaży. W najbliższych miesiącach oczekiwana jest w nich także nieznaczna poprawa sytuacji finansowej. W jednostkach średnich odnotowuje się poprawę ocen bieżącej sprzedaży. Utrzymuje się ona na poziomie zbliżonym do notowanego w październiku. Jej prognozy na najbliższe miesiące są nieznacznie negatywne. Bieżąca i prognozowana na najbliższe miesiące sytuacja finansowa w tej grupie przedsiębiorstw oceniana jest negatywnie, nieco gorzej niż w ubiegłym miesiącu.
Najgorsze oceny bieżącej i przyszłej sprzedaży, a także sytuacji finansowej zgłaszają przedsiębiorstwa małe (w tym mikro).
Najwyższy wskaźnik ogólnego klimatu koniunktury odnotowano dla branż gospodarstwo domowe oraz włókno, odzież, obuwie – plus 10 (w październiku odpowiednio plus 8 i plus 7). Wskaźnik ogólnego klimatu koniunktury dla branży żywnościowej wynosi plus 3 (w październiku plus 2), a dla branży pojazdy samochodowe – plus 1 (w ubiegłym miesiącu plus 2).

Na pozytywne oceny koniunktury w jednostkach branży gospodarstwo domowe mają wpływ optymistyczne przewidywania przedsiębiorców dotyczące przyszłej sprzedaży towarów. Bieżąca sprzedaż jest nadal ograniczana. Poziom posiadanych zapasów towarów uznawany jest za wystarczający. Zarówno bieżąca jak i przyszła sytuacja finansowa oceniana jest nadal negatywnie. W konsekwencji oczekiwanego
wzrostu sprzedaży, przyszłe zamówienia towarów u dostawców mogą być zwiększone.
W listopadzie dyrektorzy przedsiębiorstw sygnalizują wzrost bieżących i przyszłych cen towarów. W najbliższych miesiącach planowany jest wzrost zatrudnienia, zbliżony do prognoz sprzed miesiąca. W branży włókno, odzież, obuwie odnotowuje się zwiększenie bieżącej sprzedaży. Jej wzrost w najbliższych miesiącach może być mniejszy niż prognozowano w październiku. W konsekwencji ostrożniejsze są prognozy dotyczące wzrostu ilości towarów zamawianych u dostawców. Poprawiają się stopniowo oceny sytuacji finansowej przedsiębiorstw. Odpowiednie prognozy są nawet pozytywne, bardziej optymistyczne niż w ubiegłym miesiącu. W listopadzie przedsiębiorstwa sygnalizują wzrost bieżących cen towarów na poziomie zbliżonym do odnotowanego w październiku, natomiast przyszłe
ceny mogą rosnąć wolniej niż przewidywano przed miesiącem. Dyrektorzy jednostek planują nadal zwiększać zatrudnienie.

W listopadzie badane przedsiębiorstwa branży żywnościowej odnotowują spadek bieżącej sprzedaży, choć mniejszy niż przed miesiącem. Nadal odnotowuje się nadmiar zapasów posiadanych towarów. Prognozy sprzedaży wskazują na możliwość jej wzrostu.
Powoduje to, że ilość towarów zamawianych u dostawców rośnie w stopniu większym niż prognozowano w październiku. Zarówno bieżąca jak i przyszła sytuacja finansowa oceniana jest nieco mniej pesymistycznie niż w październiku. Dyrektorzy przedsiębiorstw planują nieznacznie zwiększyć zatrudnienie.
W listopadzie przedsiębiorstwa branży pojazdy samochodowe sygnalizują ograniczenie bieżącej sprzedaży, chociaż mniejsze niż w ubiegłym miesiącu. Sytuacja finansowa oceniana jest nadal pesymistycznie. Wraz z dalszym ograniczaniem sprzedaży, na najbliższe miesiące prognozuje się pogorszenie przyszłej sytuacji finansowej. Przy sygnalizowanych nadmiernych zapasach towarów, przedsiębiorcy planują dalsze ograniczanie zamówień na towary u dostawców. Odnotowuje się wolniejszy niż w październiku wzrost bieżących cen, w najbliższych miesiącach wzrost cen może utrzymać się na poziomie zbliżonym do odnotowanego miesiąc wcześniej.
Dyrektorzy przedsiębiorstw planują dalsze redukcje zatrudnienia.
Spośród badanych jednostek, w listopadzie 5,5% deklaruje, że nie odczuwa żadnych barier w prowadzeniu bieżącej działalności (5,4% w październiku br., 5,1% przed rokiem). Największe trudności napotykane przez przedsiębiorstwa zgłaszające występowanie barier związane są z konkurencją na rynku (barierę tę sygnalizuje 67% przedsiębiorstw, 66% miesiąc temu, w listopadzie 2008 r. – 71%), kosztami zatrudnienia (57% w listopadzie i październiku br., 63% przed rokiem) oraz wysokimi obciążeniami na
rzecz budżetu (51% w listopadzie, 50% w październiku br., 56% w listopadzie 2008 r.). W porównaniu z listopadem ubiegłego roku najbardziej wzrosła uciążliwość barier związanych z: trudnościami w rozrachunkach z kontrahentami (z 14% do 22%), niedostatecznym popytem (z 36% do 44%), trudnościami z uzyskaniem kredytów bankowych (z 7% do 12%), a także wysokością odsetek bankowych (z 14% do 17%).

4. Usługi

W listopadzie wskaźnik ogólnego klimatu w sekcji działalność finansowa i ubezpieczeniowa kształtuje się, podobnie jak przed miesiącem, na poziomie plus 29.
Poprawę koniunktury odnotowuje 35% badanych firm, a jej pogorszenie – 6% (w październiku odpowiednio 36% i 7%). Pozostałe jednostki uznają, że ich sytuacja nie ulega zmianie. Dyrektorzy jednostek sygnalizują korzystne oceny zarówno bieżącego jak i przewidywanego popytu, sprzedaży oraz sytuacji finansowej. Zgłaszany jest wolniejszy niż w październiku wzrost bieżących i prognozowanych na najbliższe miesiące cen usług.
Dyrektorzy jednostek planują ograniczyć zatrudnienie w stopniu mniejszym niż wskazywały na to prognozy sprzed miesiąca. Spośród badanych jednostek, w listopadzie 2,2% deklaruje, że nie odczuwa żadnych barier w prowadzeniu bieżącej działalności (2,5% w październiku 2009 r. i 4,5% w listopadzie ub.r.). Największe trudności napotykane przez przedsiębiorstwa zgłaszające bariery związane są z konkurencją firm krajowych (81% w listopadzie, 79% w październiku br. i w listopadzie 2008 r.). W ciągu roku w największym stopniu wzrosło znaczenie bariery związanej z niejasnymi i niespójnymi przepisami prawnymi (z 40% do 46%), natomiast spadło – z brakiem wykwalifikowanych pracowników (z 29% do 16%).
W listopadzie wskaźnik ogólnego klimatu w sekcji informacja i komunikacja kształtuje się, podobnie jak przed miesiącem na poziomie plus 14. Poprawę koniunktury odnotowuje 24% badanych firm, a jej pogorszenie – 10% (w październiku odpowiednio 25% i 11%). Pozostałe jednostki uznają, że ich sytuacja nie ulega zmianie. Dyrektorzy jednostek sygnalizują wzrost bieżącego i przyszłego popytu oraz sprzedaży. Nadal niezadowalająca sytuacja finansowa jednostek w najbliższych miesiącach może się poprawić. Odnotowana tendencja spadkowa cen tej grupy usług może się utrzymywać także i w przyszłych miesiącach, a tempo tego spadku jest szybsze od odnotowanego w październiku. Dyrektorzy jednostek planują niewielki wzrost zatrudnienia. W listopadzie 10,9% badanych przedsiębiorstw deklaruje, że nie napotyka na bariery w prowadzeniu swojej bieżącej działalności (w październiku odsetek ten wyniósł 10,2%, w listopadzie przed rokiem 7,8%). Największe trudności napotykane przez firmy zgłaszające bariery związane są z kosztami zatrudnienia pracowników (51% w listopadzie, 53% w październiku br., 57% w listopadzie przed rokiem) oraz konkurencją firm krajowych (48% w listopadzie i październiku 2009 r., 60% w listopadzie ub.r.). W porównaniu z listopadem 2008 r. najbardziej wzrosło znaczenie bariery związanej z niedostatecznym popytem (z 16% do 34%), natomiast spadło – z konkurencją firm krajowych (z 60% do 48%) oraz z brakiem wykwalifikowanych pracowników (z 26% do 16%).
W listopadzie wskaźnik ogólnego klimatu koniunktury w sekcji zakwaterowanie i gastronomia kształtuje się, podobnie jak w październiku, na poziomie minus 8. W obu miesiącach poprawę koniunktury odnotowuje 13% badanych firm, a jej pogorszenie – 21%. Pozostałe jednostki uznają, że ich sytuacja nie ulega zmianie. Ograniczenia bieżącego i przyszłego popytu oraz sprzedaży powodują, że dyrektorzy jednostek
negatywnie oceniają zarówno bieżącą jak i przyszłą sytuację finansową. Odnotowywany jest nieznaczny spadek bieżących cen. W najbliższych miesiącach ceny usług mogą w niewielkim stopniu wzrosnąć. Przewidywana redukcja zatrudnienia może być nieco mniejsza niż prognozowano w październiku. Odsetek przedsiębiorstw nie odczuwających żadnych barier w prowadzeniu działalności kształtuje się na poziomie 8,1% (10,5% w październiku br., 3,2% w listopadzie ub.r.). Największe trudności napotykane przez jednostki zgłaszające bariery związane są z kosztami zatrudnienia pracowników (63% w listopadzie, 67% w październiku br., 69% przed rokiem). W ciągu roku najbardziej wzrosło znaczenie bariery związanej z niedostatecznym popytem (z 41% do 49%), natomiast spadło – z brakiem wykwalifikowanych pracowników (z 38% do 22%).
W listopadzie wskaźnik ogólnego klimatu w sekcji transport i gospodarka magazynowa kształtuje się na poziomie minus 9 (w październiku minus 6). Poprawę koniunktury odnotowuje 13% badanych firm, a jej pogorszenie – 22% (w październiku odpowiednio 15% i 21%). Pozostałe jednostki uznają, że ich sytuacja nie ulega zmianie.
Utrzymują się nadal negatywne oceny bieżącego popytu, sprzedaży i sytuacji finansowej.
Odpowiednie prognozy są pesymistyczne, nieco gorsze od formułowanych w październiku. Sygnalizowany jest nieco wolniejszy spadek zarówno bieżących jak i przewidywanych cen usług. Dyrektorzy przedsiębiorstw planują utrzymać skalę redukcji zatrudnienia zapowiadaną w październiku. W listopadzie 8,9% badanych przedsiębiorstw deklaruje, że nie napotyka na bariery w prowadzeniu swojej bieżącej działalności (w październiku br. odsetek ten wyniósł 9,4%, w listopadzie przed rokiem 7,0%). Największe
trudności napotykane przez firmy zgłaszające bariery związane są z konkurencją firm krajowych (52% w listopadzie i październiku br., 54% w listopadzie przed rokiem) oraz niedostatecznym popytem (51% w listopadzie, 52% w październiku br. wobec 39% w listopadzie 2008 r.). Znaczenie tej ostatniej bariery w skali roku wzrosło w największym stopniu. W porównaniu z listopadem ub.r. w największym stopniu spadło znaczenie bariery związanej z brakiem wykwalifikowanych pracowników (z 29% do 13%) oraz
kosztami zatrudnienia pracowników (z 61% do 47%).

***
UWAGA: Od 2009 r. dane prezentowane są w układzie Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD 2007), opracowanej na podstawie Europejskiej Klasyfikacji Działalności (NACE Rev.2). Dane te nie są w pełni porównywalne z publikowanymi wcześniej według PKD 2004 (NACE Rev.1.1).

1)
Obejmują następujące sekcje według PKD 200 7: H – Transport i gospodarka magazynowa, I –Działalność związana z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi, J – Informacja i komunikacja, K – Działalność finansowa i ubezpieczeniowa, L – Działalność związana z obsługą rynku nieruchomości, M – Działalność profesjonalna, naukowa i techniczna, N – Działalność w zakresie usług administrowania i działalność wspierająca, P – Edukacja, Q – Opieka zdrowotna i pomoc społeczna, R – Działalność
związana z kulturą, rozrywką i rekreacją, S – Pozostała działalność usługowa.

2)
W przetwórstwie przemysłowym badaniem objęte są podmioty o liczbie pracujących 10 i więcej osób. W pozostałych badaniach (budownictwo, handel detaliczny, usługi) uczestniczą również podmioty o liczbie pracujących do 9 osób.

Opracowanie: Departament Przedsiębiorstw i Cen