chemia budowlana

Jak doskonale wiemy, systemy ociepleń ścian zewnętrznych budynków (ETICS) to zestawy dedykowanych, przebadanych i dopuszczonych wyrobów do zastosowania w budownictwie.

Realizacja, jak i wybór ocieplenia często skupia się na znaczących elementach systemu takich jak izolacja i jej rodzaj / grubość oraz rodzaj / faktura tynku, w tym niejednokrotnie na kolorystyce samego budynku. Często jednak pomijane są kwestie zastosowania dedykowanych do tych prac odpowiednich profili i listew z tworzyw sztucznych (PVC), które pomimo że są praktycznie niewidoczne na elewacji to realizują kilka istotnych zadań. Ich rola jest o tyle ciekawa, że ich prawidłowe zastosowanie gwarantuje ładną i estetyczną elewację i zwykle o nich nie wspominamy podczas rozmów o wykonanym już ociepleniu, o tyle ich brak lub też niewłaściwa aplikacja już w pierwszych latach eksploatacji budynku uwidacznia się np. w postaci pęknięć na styku stolarka okienna / drzwiowa – system ocieplenia. Małe, lecz widoczne zniszczenia postępują w czasie i skutecznie potrafią zrujnować najlepszy system. Rozwiązaniem i pomocą w takim przypadku są listwy i profile tworzywowe z siatką z włókna szklanego dedykowane do ociepleń elewacji wykonywanych w szeroko stosowanej w naszym kraju technologii z użyciem termoizolacji ze styropianem, jak i wełną (ETICS). Ilość oraz typy produktów profilowych jakie aktualnie oferują producenci dla systemów ociepleń jest bardzo duża, a wynika to z szerokiej gamy wymagań, jak i pomysłów architektonicznych jakie można realizować w ramach tej technologii. Przykładowe profile PVC jakie można wymienić to tzw. listwy startowe wspomagające rozpoczęcie prac ociepleniowych, czy listwy okapnikowe odpowiedzialne za prawidłowe odprowadzanie wody z elewacji. Jednakże w tym materiale skupimy się na przedstawieniu rozwiązań do właściwego połączenia tzw. stolarki otworowej z systemem ocieplenia, które określane są jako profile przyokienne dylatacyjne.

Warto podkreślić, że wspomniane powyżej listwy i profile z PVC to elementy dedykowane do systemów ociepleń, które mają bezpośredni wpływ na trwałość oraz jakość samej elewacji, czytaj: systemu.

Szczelne połączenie dzięki nowoczesnym profilom

Należy podkreślić, że profile stosowane w ociepleniach typu ETICS to mocowania zewnętrzne narażone na warunki atmosferyczne, w tym promieniowanie UV. Pomimo, że listwy i profile mocowane w systemie ocieplenia nie są w 100% ukryte, ponieważ produkty dedykowane np. do połączeń stolarki otworowej - system ociepleń posiadają np. uszczelki ochronne, które stanowią widoczny element wykończeniowy. Dlatego też listwy oraz profile do ociepleń produkowane powinny być wyłącznie z wysokojakościowego i certyfikowanego tworzywa sztucznego bez jakichkolwiek domieszek recyklingowych, co zapewni niezmienną jakość na długie lata użytkowania budynku, a stosowana w nich siatka z włókna szklanego powinna posiadać swój właściwy i odrębny dokument odniesienia (np. ETA).

Do produkcji przedmiotowych profili przyokiennych dylatacyjnych powinny być stosowane również wysokiej jakości taśmy piankowe. Oprócz tego, że zapewniają one trwałe oraz szczelne połączenie zapobiegające wnikaniu wody w głąb termoizolacji, to umożliwiają również właściwą, tj. elastyczną pracę połączenia eliminując ewentualne spękania w miejscu styku stolarki z systemem ocieplenia, co zapewnione jest 24h/dobę niezależnie od pory roku i warunków atmosferycznych. Z kolei dzięki wysokiej wytrzymałości adhezyjnej taśmy piankowej i jej odporności na promieniowanie UV zapewnione jest jednocześnie trwałe połączenie detalu.

Co jednak bardzo istotne w dzisiejszych czasach, w pełni tworzywowe listwy i profile zapobiegają powstawaniu tzw. liniowych mostków termicznych. Powszechnie stosowana nieprawidłowa technika, wynikająca z braku dostatecznej wiedzy i świadomości to wypełnienie przedmiotowych połączeń za pomocą dostępnej na budowie zaprawy klejowej, uzupełnionej w narożniku silikonem. Takie wykonawstwo nie ma prawa działać prawidłowo, ponieważ nie zapewni szczelności na styku system izolacji – stolarka otworowa i będzie ponadto miejscem powstania liniowego mostka termicznego. Pęknięcie, które pojawi się w takim miejscu jest już tylko kwestią czasu, zwłaszcza przy pracy stolarki okiennej lub drzwiowej wywołanej parciem i ssaniem wiatru, więc finalnie i tak wilgoć będzie miała możliwość wnikania w system izolacji budynku. Na koniec należy zauważyć, iż estetyka takiego połączenia pozostawia wiele do życzenia. Późniejsze ewentualne próby naprawy i wypełniania powstałych pęknięć i szczelin za pomocą np. tzw. silikonu dają efekty tylko chwilowe i są pozornie właściwe, ponieważ tego typu produkty nie służą do tego typu zastosowań, abstrahując już od technologii aplikacji uszczelniacza w wąską szczelinę o szerokości 0,2 lub nawet 0,5mm. Warto w tym miejscu dodać, iż zastosowana taśma uszczelniająca (np. PE) o wysokiej gęstości z mocnym klejem akrylowym, który utwardzany jest promieniowaniem UV zapewnia wodoszczelność na poziomie ok. 600 Pa – jest to odporność porównywalna do huraganowej burzy zbliżonej do sztormu (prędkość wiatru do 117 km/h). Dlatego też stosowanie dedykowanych profili i listew w rozwiązanych typu ETICS jest zawsze dobrym wyjściem.

Należy też wiedzieć, że profile tego typu również znacząco ułatwiają wykonywanie prac ociepleniowych, a po ich prawidłowym montażu odgrywają również rolę wizualną, podkreślając walory estetyczne stolarki okiennej i drzwiowej. Jak wiemy budynek to zestaw wielu wyrobów, czasem bardzo wyjątkowych, produkowanych według śmiałych koncepcji, dlatego też stosowanie dedykowanych uszczelniających profili dylatacyjnych w nowoczesnym budownictwie XXI wieku jest sprawą bezsprzeczną. Tylko w taki sposób system ocieplenia budynku będzie jednocześnie trwały i wizualnie perfekcyjny.

Profile tworzywowe to również łatwość ich montażu, jak i docinania. Produkty te charakteryzuje również wysoka wytrzymałość mechaniczna podczas transportu z uwagi na sztywność oraz odporność na deformację. Przechowywane zgodnie z wymaganiami producenta zachowają swoje parametry, a podczas montażu nie wystąpi zjawisko tzw. „falowania” profilu.

Profesjonalne profile PVC dedykowane do połączeń stolarka otworowa – system ociepleń

Podstawowym zadaniem dla połączeń w ETICS wykonanych z użyciem profili jest trwałe zapobieganie przedostawaniu się wody w głąb termoizolacji lub podłoża. Aby spełnić to zadanie połączenia te muszą być zaprojektowane tak, aby były odporne na zacinający deszcz. Ruchy elementów, jak i materiałów budowlanych nie mogą osłabiać tego celu ochrony. Takim newralgicznym punktem jest wykonanie szczelnego połączenia między otworem okiennym / drzwiowym, a murem. W zależności od lokalizacji stolarki okiennej, jak i drzwiowej (względem muru i warstwy termoizolacji), jej wymiarów, jak i grubości termoizolacji, będziemy mieli do czynienia z różną wielkością przemieszczeń związanych z osiadaniem, pracą i rozszerzalnością termiczną w tym miejscu łączonych różnych materiałów budowlanych. Nie bez znaczenia są również właściwości samej stolarki, takie jak np. jej wielkość, rodzaj, kolor, profil oraz materiał, z jakiego została ona wykonana, ale również instalacja względem kierunku padania promieni słonecznych i powstającego nasłonecznienia, etc. Jak wiadomo, okna położone od strony południowej narażone są na dużą ilość promieniowania UV, a co za tym idzie – wielogodzinną ekspozycję na zwiększoną temperaturę, zaś rozszerzanie się ram okiennych prowadzi do mikropęknięć tynku na styku ze stolarką, co z kolei pozwala na wnikanie wody do systemu ocieplenia budynku. Zjawisko to jest szczególnie widoczne dla stolarki produkowanej w ciemnych kolorach, ostatnio coraz bardziej popularnej. W takim przypadku z pomocą przychodzą tzw. profile dylatacyjne, pozwalające skutecznie eliminować to zjawisko. Oczywiście kluczem ich prawidłowego działania jest właściwy ich montaż, zgodnie z wymaganiami producenta profilu.

Fot. Stowarzyszenie na Rzecz Systemów Ociepleń

Fot. Stowarzyszenie na Rzecz Systemów Ociepleń

Jako standardowe rozwiązanie przy montażu termoizolacji do ram stolarki okiennej / drzwiowej w otworze, dla uzyskania wysokiej jakości trwałego i szczelnego połączenia zaleca się zastosowanie profilu wyposażonego w wysokoplastyczną taśmę piankową, która trwale i elastycznie współpracuje pozwalając na przechwycenie ruchu na styku ramy stolarki z tynkiem (powyższe zdjęcie z lewej; element oznaczony kolorem zielonym). Zapobiega to powstającym mikropęknięciom wskutek pracy okna / drzwi i w konsekwencji wnikaniu wilgoci do termoizolacji / muru.

Idąc dalej, z kolei w budynkach gdzie zastosowane zostały okna wielkopowierzchniowe (charakteryzujące się odpowiednio dużym ciężarem własnym), bądź okna wbudowane w termoizolację (w budownictwie pasywnym), rozwiązaniem, które skutecznie zapewni prawidłowe, trwałe i szczelne połączenie są tzw. profile przyokienne dylatacyjne z siatką oraz specjalną uszczelką membranową (powyższe zdjęcie z prawej; element oznaczony kolorem niebieskim). Profil taki dedykowany dla termoizolacji do grubości ok. 300 mm zapewnia ruchome i elastyczne połączenie, jednak aż w trzech kierunkach. Trójwymiarowy ruch umożliwia technologia zastosowanej elastycznej membrany 3D, która wraz z wysoce elastyczną taśmą piankową wykonaną z polietylenu, wyróżnia go na tle tradycyjnych profili. Tego typu wyroby skutecznie eliminują destrukcyjne wpływy rozszerzalności cieplnej łączonych elementów.

Grafika poniżej przedstawia przykładowe zastosowanie przykładowego profilu przyokiennego dylatacyjnego oraz kątownika prostego na elewacji wykonywanej w technologii ETICS. Oznaczony kolorem element profilu z widoczną taśmą w kolorze żółtym to tzw. piórko – element tracony, do którego mocuje się folię zabezpieczającą stolarkę podczas prowadzenia prac ociepleniowych. Profil narożnikowy PVC o kącie pracy 90°z obustronną siatką z włókna szklanego zabezpieczający i wzmacniający krawędź elewacji. Obustronne nałożenie się siatki z włókna szklanego profilu dylatacyjnego oraz kątownika prostego na szerokości zwykle w zakładzie około 10 cm zapewnia optymalny zakład i zapobiega tworzeniu się pęknięć w obszarze ich łączenia.

Wykonaj samodzielnie test przyczepności!

Przed zamocowaniem profili dylatacyjnych, zaleca się wykonanie tzw. testu przyczepności:

Krok 1

Próbę taką należy wykonać w niewidocznym miejscu na odpylonej i odtłuszczonej wcześniej powierzchni stolarki otworowej. Podłoże należy wyczyścić (w porozumieniu z producentem profilu i/lub stolarki otworowej) - rysunek 1 i 2 a następnie nakleić profil o długości około 10 cm, który należy mocno docisnąć i odczekać co najmniej 10 minut - rysunek 3.

Krok 2

Po upływie wymaganego czasu, należy powoli oderwać profil - rysunek 4 i 5. Pęknięcie powinno nastąpić w piankowej taśmie uszczelniającej - rysunek 6 i 7.

Wynik testu OK: powierzchnia kleju lub kontaktu jest ciągła, rozerwanie następuje w piankowej taśmie klejącej, a powierzchnia klejenia wynosi co najmniej 80% powierzchni kontaktowej badanej próbki.


W przypadku negatywnego wyniku próby (rysunek 8 i 9) podłoże należy przygotować za pomocą środków gruntujących (rysunek 10). Dobór odpowiedniego preparatu gruntującego należy skonsultować z dostawcą stolarki otworowej. Po zagruntowaniu powierzchni, do której ma zostać przyklejony profil, należy ponownie przeprowadzić test przyczepności.

Profile do ETICS = szczelność połączenia i estetyka elewacji na długie lata!

Profile przyokienne dylatacyjne to tylko jedne z wielu rozwiązań dedykowanych do popularnych systemów ociepleń opartych o typowe izolacje ze styropianu oraz wełny. Pomimo swojego stosunkowo niewielkiego udziału w tej technologii to jednak potrafią skutecznie ochronić elewację przed zniszczeniami, nadając przy tym wykonanym detalom wyjątkowej trwałości oraz estetyki na długie lata.


Wysoka jakość tworzywa sztucznego wykorzystująca nowoczesne materiały i technologie do produkcji wyrobu, jak i właściwe wykonawstwo będzie gwarancją sukcesu małego, lecz istotnego elementu jakim jest profil do systemu ociepleń.

Szczelność połączenia na styku stolarka otworowa–system ocieplenia to podstawowe zadanie dla tego typu produktów. Dlatego też stojąc przed wyborem właściwego rozwiązania dla swojej elewacji należy rozpatrywać ten czynnik jako podstawowy, który pozornie nieistotny, może stać się źródłem problemów w perspektywie kolejnych lat eksploatacji budynku. Dlatego też tak ważne jest aby stosować rozwiązania dedykowane do danej aplikacji z zachowaniem wymagań producenta, zarówno w kwestii właściwego doboru wyrobu, jak i jego montażu.


Warto zatem poszukując wyrobu postawić na jakość, która w długoterminowym ujęciu zawsze będzie najlepszym wyborem. Tylko takie podejście będzie gwarancją nie tylko bezpieczeństwa, ale i estetyki budynku w ujęciu całościowym, która będzie cieszyła inwestora przez długie lata.