chemia budowlana

Przed laty tynki cementowo-wapienne były przygotowywane na budowie. Inwestor zmuszony był do samodzielnego dozowania składników oraz odpowiednio starannego ich wymieszania. Dzisiaj życie jest prostsze. Ekipy budowlane mogą skorzystać z gotowych mieszanek przygotowanych w fabrykach. Dają one gwarancję wysokiej jakości i pozwalają przyspieszyć prace.

Tynki wewnętrzne

Zwolennicy tradycyjnych rozwiązań mogą stosować tynki: cementowe, cementowo-wapienne i wapienne. Mogą one być ostatecznym wykończeniem ścian, ale mogą stanowić również podłoże pod inne wyprawy.
Tynk cementowy czy cementowo-wapienny to mieszanina cementu, piasku i wody (z ewentualnym dodatkiem wapna), które połączone są w ściśle określonych proporcjach.
Takie mieszaniny można oczywiście przygotować samodzielnie, jednak do prac remontowych (np. w mieszkaniu) praktyczniej jest wykorzystać gotowe, suche mieszanki. Należy je połączyć z wodą ściśle według wskazań zawartych w instrukcji (najczęściej znajduje się na opakowaniu). Zaprawa jest gotowa po kilku minutach.

Tynki cementowe

nadają się do układania we wszystkich rodzajach pomieszczeń (na sufitach oraz ścianach). Są odporne na działanie wilgoci bez problemu można ich zatem użyć w pralniach i łazienkach.

Tynki cementowo-wapienne

charakteryzuje znacznie wyższa paroporzepuszczalność niż tynki cementowe. Doskonale sprawdzają się zatem w starych domach, w których często należy zadbać o ,,oddychanie’’ murów narażonych na wilgoć. Pewną niedogodnością w przypadku tynków cementowo-wapiennych jest to , iż są mniej wytrzymałe na uszkodzenia oraz wodę niż tynki cementowe. Zdecydowaną zaletą jest natomiast łatwość przygotowania ( wyrobienia).

Przy układaniu tynków cementowo-wapiennych można stosować różną liczbę warstw - obrzutka, narzut i gładź lub tylko obrzutka i narzut. Tynki trójwarstwowe sprawdzają się najlepiej w przypadku nierównych ścian. Jednak krzywizny nie mogą przekraczać 2 cm. Na równo wymurowane ściany wystarczą tynki dwuwarstwowe. Ich grubość powinna wynosić od 2 do 3 cm. W każdym przypadku przed nakładaniem tynku chłonne podłoże trzeba zwilżyć lub zagruntować odpowiednim do tego preparatem. Podłoże gipsowe należy zarysować ostrym narzędziem w gęstą kośną kratę aby podwyższyć przyczepność tynku.

Zaprawę przygotowaną zgodnie z instrukcją można narzucać równomiernie: ręcznie, kielnią lub z użyciem agregatu tynkarskiego. Nadmiar zaprawy zbiera się tzw. łatą (drewnianą lub metalową). Wykończeniową warstwę obrabia się z użyciem pacy. Zacieranie tynku wymaga wprawy. Bardzo ważny jest również moment rozpoczęcia tej czynności. Jeżeli prace zostaną rozpoczęte zbyt późno (tynk będzie przesuszony w warstwie powierzchniowej) wówczas uzyskanie równej, gładkiej powierzchni będzie utrudnione a czasami niemożliwe. Tynk może być zacierany ,,na ostro” lub ,,na gładko”. Wszelkie prace należy wykonywać w temperaturze dodatniej (od +5 do +30° C).Jeżeli tynk cementowo-wapienny ma stanowić podłoże pod gładź gipsową, należy odczekać z jej ułożeniem co najmniej 28 dni (chodzi o dostateczne związanie z podłożem oraz wyschnięcie).

Tynki wapienne

ceniono już w starożytności. W erze nowoczesnego budownictwa na jakiś czas zniknęły ale dziś ponownie cieszą się sporym zainteresowaniem.

Ściany stanowią największą powierzchnię, która jest w stałej interakcji z powietrzem w pomieszczeniach. Dużo czasu spędzamy we własnych czterech kątach, stąd warto zadbać o to, by panował tam komfortowy mikroklimat, sprzyjający wypoczynkowi i dobremu samopoczuciu. Tynki i gładzie wapienne dzięki doskonałym właściwościom absorpcyjnym przejmują rolę naturalnej klimatyzacji – sterują wilgocią, pochłaniając ją, gdy w pomieszczeniu występuje jej nadmiar i stopniowo oddają, kiedy powietrze ulega wysuszeniu. Ze względu na wysoką alkaliczność wapna tynk zapobiega rozwojowi pleśni, stanowiąc długotrwałą ochronę nawet w pomieszczeniach o dużej ilości pary wodnej, jak łazienki czy kuchnie – mówi Maciej Iwaniec, product manager w firmie Baumit.Dzięki Tynkom wapiennym można poprawić mikroklimat pomieszczeń a przy okazji podnieść ich walory wizualne. Po wyschnięciu tworzą gładką oraz wytrzymałą warstwę. Dużym walorem jest również możliwość stosowania tynków wapiennych na większości materiałów mineralnych: cegły, pustaki ceramiczne i silikatowe, beton zwykły i komórkowy. Warstwą wygładzającą tynków wapiennych jest gładź wapienna o drobnym uziarnieniu oraz naturalnym białym kolorze. Dzięki tym cechom stanowi ona idealne podłoże do prac malarskich.

Jak wyjaśnia Maciej Iwaniec z firmy Baumit: - Gładź wapienną nakłada się nie wcześniej niż 24 godziny po zakończeniu tynkowania, a gdy jest chłodno – nawet po 3-5 dniach. Podłoża nie powinno się przedtem zwilżać. Rozrobioną masę nakładamy najpierw na sufit, później na ściany. Naciąga się ją kielnią stalową, dokładnie dociskając do podłoża. Można też użyć agregatu tynkarskiego. Gdy gładź stwardnieje – w zależności od warunków atmosferycznych i chłonności podłoża, po ok. 2 godzinach – nanosimy jeszcze jedną, cienką warstwę z masy o rzadszej konsystencji, wyrównując jej powierzchnię „na mokro”. Wyschnięte gładzie wapienne nie wymagają szlifowania ani wygładzania, co eliminuje uciążliwe pylenie i skraca czas obróbki. Tak przygotowana powierzchnia stanowi idealne tło do dalszych prac dekoracyjnych.

Tynki na bazie wapna można aplikować zarówno ręcznie jak i maszynowo (są łatwe do nanoszenia). Długi proces wiązania materiału sprawia, że proces tynkowania nie wymaga pośpiechu. Należy jednak bezwzględnie pamiętać o odpowiednim przygotowaniu podłoża. Musi być ono wolne od resztek starych zapraw, powłok malarskich oraz odkurzone.- Chłonne powierzchnie, jak np. beton komórkowy należy przed tynkowaniem zwilżyć obficie wodą. Trzeba to jednak zrobić odpowiednio wcześniej, aby nie doprowadzić do tworzenia się filmu wodnego na ścianie bezpośrednio przed tynkowaniem. Z kolei na podłożach betonowych lub tych o niskiej chłonności zalecane jest stosowanie podkładu wzmacniającego przyczepność lub wykonanie całopowierzchniowo warstwy sczepnej, przeczesanej grzebieniem tynkarskim. Warto też zawczasu stolarkę otworową okleić folią, narożniki wzmocnić profilem ze stali nierdzewnej, osadzając go na zaprawie montażowej, a wszelkie elementy metalowe zabezpieczyć antykorozyjnie.[...] Masę tynkarską narzucamy na ścianę przy użyciu kielni lub maszynowo agregatem tynkarskim, w warstwie ok.15-20 mm. W miejscach narażonych na pęknięcia, jak na przykład przejścia rożnych materiałów w podłożu lub narożniki okien i drzwi, pamiętajmy o zatopieniu siatki zbrojącej. Świeży tynk zaciągamy łatą typu H, wyrównując wstępnie jego powierzchnię. Czynność tą wykonujemy zdecydowanym ruchem, przesuwając przy tym łatę w różnych kierunkach, pamiętając przy tym o kontroli pionu i kątów. Ewentualne ubytki uzupełniamy zaprawą i ponownie zaciągamy. Przy grubości tynku powyżej 25 mm zalecane jest nakładanie wielowarstwowo, metodą „świeże na świeże”, czyli kolejną warstwę nanosimy po wstępnym związaniu poprzedniej. Tak przygotowane powierzchnie pozostawiamy do przeschnięcia – podpowiada Maciej Iwaniec z firmy Baumit.

Aby przystąpić do obróbki podłoża tynkarskiego należy mieć pewność, że proces jego wiązania został zakończony. Warto w tym miejscu podkreślić, iż zależy on od rodzaju i chłonności podłoża, temperatury oraz wilgotności powietrza.

Lekko stwardniały tynk należy wyrównywać łatą trapezową. Następnie ściany lub strop trzeba skropić wodą i delikatnie przetrzeć kolejno: pacą styropianową i gąbką. Zamiast gąbki można użyć filcu, ewentualnie zacieraczki mechanicznej. Tynku nie wygładza się jeśli mają być na nim ułożone płytki ceramiczne.

Tynki elewacyjne...

... stanowią ozdobę fasady budynku a jednocześnie chronią ściany zewnętrzne przed niekorzystnym oddziaływaniem warunków atmosferycznych.

W tej roli sprawdzają się doskonale tynki cementowo-wapienne. Ich zalety to : grubość i wytrzymałość. Dzięki temu znakomicie chronią ściany przed uszkodzeniami oraz poprawiają izolacyjność cieplną i akustyczną. W pierwszym przypadku najlepiej jest jednak skorzystać z tzw. zapraw ciepłochronnych przygotowanych fabrycznie.

Warto jednak pamiętać, że tynków cementowo-wapiennych nie należy układać na wszystkich elewacjach. O ile doskonale sprawdzają się bezpośrednio na murach, o tyle, absolutnie nie nadają się do wykańczania ścian dwuwarstwowych ocieplonych styropianem lub wełną mineralną.

Tynki cementowo-wapienne stosuje się do wykańczania nowych ścian jedno-i trójwarstwowych, a także do renowacji starych powłok tynkarskich.

Tynk grubowarstwowy, podobnie jak w przypadku tynków wewnętrznych, można sporządzić bezpośrednio na budowie, samodzielnie odmierzając składniki lub użyć gotowej mieszanki. Drugie rozwiązanie gwarantuje odpowiednie proporcje w zaprawie.

Tynki wykonywane na budowie

przygotowuje się mieszając cement, piasek, wapno i wodę. Na ściany zewnętrzna należy je nakładać trzema warstwami :
- obrzutka zwana również szprycą (2-4 mm)
Warstwę tę wykonuje się z rzadkiej zaprawy cementowej z dodatkiem wapna (ewentualnie emulsji kontaktowej). Obrzutka nanoszona jest na ścianę kielnią i ma zapewnić kolejnym warstwom tynku dobrą przyczepność.
- narzut inaczej warstwa wyrównująca (10-20 mm)
Tę warstwę tynku nakłada się kiedy obrzutka stwardnieje. Wykonanie narzutu wymaga zastosowania listew tynkarskich z cienkiej blachy (ułożonych co półtora metra), które służą jako prowadnice dla łaty wyrównującej warstwy narzutu.
- gładź (2-6 mm)
Ostatnia warstwa tynku, którą można wygładzać pacą lub nadawać jej rozmaite faktury.

Tynki gotowe

, czyli suche mieszanki podstawowych składników (cementu, wapna, piasku) wzbogacone dodatkami poprawiającymi plastyczność i przyczepność do podłoża.
Ten rodzaj tynków również układa się w trzech warstwach:
- obrzutka albo środek gruntujący (poprawiają przyczepność do ściany)
- podkład (10-20 mm)
Zasadnicza warstwa nakładana przeważnie w jednej warstwie (zdarza się jednak, że w dwóch - ,,mokre na mokre”). W miejscach newralgicznych takich, jak np.: wieńce, nadproża, kasety rolet, bezpiecznie jest nałożyć najpierw 5 mm zaprawy i zatopić w niej siatkę z włókna.
Tynk wiąże wstępnie po 4-16 godzinach od narzucenia na ścianę. Ścina się go wówczas łatą trapezową lub zdzierakiem (warstwa powinna osypywać się, a jeżeli jest wyrywana, należy odczekać). Kolejna czynność to zraszanie tynku wodą i zacieranie go pacą styropianową lub z twardą gąbką do uzyskania równej i gładkiej powierzchni
- tynk dekoracyjny (2-4 mm)

Wykończenie tynku

Kolor tynków przygotowanych na budowie trudno uznać za szczególnie atrakcyjny (różne odcienie szarości), dlatego też maluje się je najczęściej farbami elewacyjnymi (sic!). Trzeba jednak pamiętać o dobraniu i zastosowaniu odpowiednich środków gruntujących wzmacniających podłoże i regulujących chłonność. Tynki dekoracyjne z gotowych mieszanek mogą mieć różne kolory, dlatego też nie potrzebują dodatkowej warstwy farby.

Co jest ważne przy tynkowaniu? - Aby tynk lepiej połączył się z podłożem warto wcześniej wymurować ścianę na tzw. ,,puste spoiny”. W przypadku jeśli inwestor nie zadbał o to wcześniej tuż przed tynkowaniem można je wyskrobać na głębokość kilku mm (pracochłonne). Jednak prostszym rozwiązaniem jest dodanie do obrzutki emulsji kontaktowej. - Do tynkowania najlepiej przystąpić dopiero kilka miesięcy po zakończeniu prac mokrych wewnątrz budynku. Ponadto dom należy wcześniej przykryć dachem z systemem orynnowania. - Świeże tynki nie znoszą ekstremalnych temperatur, dlatego najlepszymi porami do wykonywania prac tynkarskich są wiosna i jesień. - Świeżo wykonane tynki należy chronić przed deszczem, wiatrem i ,,ostrym słońcem”. - Po zakończeniu prac otynkowane ściany należy utrzymywać w stanie lekko wilgotnym przez kilka kolejnych dni. Proces wysychania musi przebiegać powoli.

Autor: chemiabudowlana.info - zobacz wizytówkę firmy